Zanim pojawi się etap komunikowania się słownego małego dziecka z otoczeniem, wcześniej za pomocą środków niewerbalnych komunikuje ono swoje potrzeby. Zdarza się, że część z nich jest nieintencjonalna, przykładowo wodzenie oczami, a przy tym utrzymywanie kontaktu wzrokowego, następstwem czego może być uśmiech połączony z wokalizacją i ruchami kończyn, inne zaś komunikaty są wyrazem woli malucha.
Komunikacja niewerbalna dziecka z dorosłymi przede wszystkim charakteryzuje się udziałem gestów, dotyku, uśmiechu. Jednak pierwszą formą komunikowania się niemowlęcia z otoczeniem jest krzyk oraz płacz, dzięki któremu dziecko zawiadamia swoich rodziców o swoich potrzebach oraz przykrych przeżyciach, takich jak ból, pragnienie, głód, zmoczenie się, tudzież innych przykrych doznaniach fizycznych. Aby wywnioskować, z jakim rodzajem płaczu rodzic ma do czynienia, potrzebuje on skupić się na jego intensywności oraz ruchach ciała jemu współtowarzyszących. W zależności od potrzeb dziecka, jego krzyk przybiera na sile. Można to także porównać do formy wypowiedzi między dzieckiem, a jego opiekunem, w której maluch pełni rolę nadawcy, a osoba dorosła odbiorcy.
Na przełomie 2-4. miesiąca życia dziecka dodatkową formą komunikacji współtowarzyszącą krzykowi jest głużenie oraz ruchy całego ciała. W tym przypadku jednak głużenie oznacza dobre samopoczucie niemowlęcia. W późniejszym etapie życia dziecka tę funkcję „dziedziczy” gaworzenie, będące symptomem dobrego lub złego samopoczucia.
Z łatwością przychodzi małemu dziecku ekspresja stanów emocjonalnych w postaci gestów, mimiki, ruchów ciała, konkretnego działania, do których również można zaliczyć: tupanie nogami, kiwanie głową, wskazywanie palcem. Poprzez intencjonalność zachowań dzieci, która pojawia się z końcem pierwszego roku życia można uznać, że środki pozasłowne mają swój ogromny udział w kontakcie z innym człowiekiem. Wysyłanie konkretnego sygnału przez dziecko pokazuje ich świadomość odpowiedniej reakcji ze strony dorosłych.
Mówienie w sposób pośredni jest kontynuacją niewerbalnych sposobów komunikacji dziecka, ponieważ kształtowanie potrzeb komunikacyjnych oraz postaw rozumienia innych ludzi przez dziecko jako istoty społecznej, mają miejsce we wczesnym okresie jego życia.
