Istotą tego wpisu jest nakierowanie Was, Rodziców na to, co powinno budzić niepokój na poszczególnych etapach rozwoju u pociech. Mając na uwadze kalendarz rozwoju mowy, czyli naturalny progres, pojawienie się niżej wymienionych odstępstw powinno być powodem do wizyty u specjalisty i konsultacji.
od narodzin do 1 roku życia:
– brak komunikacji poprzez krzyk i płacz oraz inne dźwięki typu kwilenie, mlaśnięcia itp.
– brak głużenia
– brak lub ubogie gaworzenie
– brak uśmiechu
– brak ssania
– wprowadzając pokarmy stałe – problem z żuciem, połykaniem, towarzyszące krztuszenie się
– brak prymarnych zachowań komunikacyjnych (m.in. wyciąganie rączek, szukanie wzrokiem)
– problem z utrzymaniem kontaktu wzrokowego
– brak reakcji na bodźce dźwiękowe
– brak naśladownictwa
– brak gestu wskazywania palcem
– niemożność skupienia uwagi
– około 10 miesiąca: brak rozumienia prostych słów, nazw
– niezrozumiałość poleceń, zakazów
od 1 – 2 roku życia:
– utrzymują się symptomy opisane w pierwszym roku życia
– brak kontaktów werbalnych (dziecko nic nie mówi)
– brak posługiwania się gestem, mimiką
– brak słów odnoszących się do konkretnej osoby, przedmiotu
– brak rozumienia prostych komunikatów kierowanych do dziecka
– brak reakcji na imię
– brak rozumienia sytuacji
– brak kontaktów wzrokowych z otoczeniem
– oddychanie przez usta/stale otwarta buzia (nie wliczając okresów chorobowych)
– nadmierne ślinienie się
– problemy ze spożywaniem pokarmów
– niechęć do mówienia
od 2 – 3 roku życia:
– nieumiejętność posługiwania się językiem w sposób czynny
– brak rozumienia komunikatów kierowanych do dziecka
– ubogi zasób słów
– niemożność skupienia uwagi
– mowa zrozumiała tylko dla najbliższego otoczenia
– brak zadawania pytań
od 3 – 4 roku życia:
– brak głosek: w, f, k, g
– niski zasób słownictwa biernego i czynnego
– niestosowanie elementów gramatycznych
– brak wypowiedzi dwuwyrazowych
– brak dążenia do zadawania pytań
– zmiany w zgryzie
– krzyk i gest używany w zastępstwie mowy
– brak kontaktu wzrokowego podczas rozmowy
– dziecko wysuwa język w mowie i spoczynku
– brak płynności w mowie
od 4 – 5 roku życia:
– utrzymujące się zamiany k – t, g – d
– mylenie wyrazów o podobnym brzmieniu bułka – półka
– substytucje samogłoskowe
– błędy gramatyczne
– utrzymujące się zastępowanie r – j
od 5 – 6 roku życia:
– brak głosek: sz, ż, cz, dż
– brak samogłosek nosowych: ą, ę
6 rok życia:
– brak głoski r, gdy pozostałe są realizowane prawidłowo
Jeśli pojawią się inne odstępstwa w rozwoju poddane wątpliwości Rodziców, opiekunów warto je skonsultować z logopedą.