Zdarza się, że w wywiadzie logopedycznym otrzymuję informację o braku pokarmu, który był powodem rezygnacji z karmienia piersią. Dlaczego takie sytuacje mają miejsce? Czy można przygotować się do karmienia piersią w czasie ciąży?
W ciąży ocenie podlega rozwój laktacyjny piersi, który charakteryzuje się:
– zmianą wielkości i kształtu brodawek,
– brunatnym przebarwieniem brodawek i otoczek,
– powiększeniem objętości od 3 tygodnia ciąży,
– wypływem siary po 16 tygodniu ciąży.
Brak tych zmian jest czynnikiem ryzyka.
Przygotowanie się do karmienia piersią należy rozpocząć w 21-26 tygodniu ciąży w formie indywidualnej lub grupowej. Najważniejsze tematy, które są poruszane to:
– decyzja o sposobie żywienia dziecka,
– korzyści z karmienia piersią,
– plan porodu,
– zasady postępowania podczas porodu i połogu,
– wskaźniki skutecznego karmienia.
Wytwarzanie pokarmu jest regulowane hormonalnie. W tym procesie bierze udział wiele hormonów. Spośród nich kluczowe znaczenie mają prolaktyna (wydzielana pod wpływem ssania piersi) i oksytocyna (wydzielana na skutek ssania piersi, ale co ciekawe również pod wpływem myśli o dziecku czy jego widoku).
Odruch prolaktynowy jest pobudzany przez prawidłowe, częste ssanie, zaś zaburza go jego brak wywołany np. dokarmianiem noworodka czy podawaniem mu smoczka. Odruch oksytocynowy umożliwia opróżnianie piersi. Może go zahamować stres, ból i inne negatywne emocje.
Po kilku tygodniach od okresu stabilizacji laktacji udział hormonów w regulacji wytwarzania mleka zmniejsza się. Nadal działają odruchy prolaktynowy i oksytocynowy, aczkolwiek jeśli pierś nie zostanie opróżniona i mleko w niej zalega wydziela się czynnik hamujący laktację, ograniczający produkcję mleka.
Aby produkcja mleka była na właściwym poziomie, konieczne są odpowiednio częste, długie i prawidłowe technicznie karmienia piersią, które podlegają ocenie logopedycznej ze strony dziecka lub systematyczne odciąganie pokarmu w ilościach zaspakajających potrzeby dziecka.